SmartROC with HNS paves the way
Dünyadaki taş ocakları, her gün sondaj, patlatma ve kırma yöntemleri ile çok çeşitli endüstri ihtiyaçlarını karşılamak için milyonlarca ton agrega çıkarıyor. Ancak bu her zaman ocak sahipleri için en iyi sonucu vermiyor. Yine de bu işi gerçekleştirmenin akıllı, kolay ve karlı bir yolu var.
Taş ocağı işletmeciliği, en uygun koşullarda bile zor bir iş; ancak karşılığını almak daha da zor. Bunun nedeni, birlikte uyumla çalışması gereken çeşitli önemli parametreler olması ve bu uyumu sağlamak kolay değil.
Mats Birkestål, Product Manager and quarrying specialist at Atlas Copco’s Surface and Exploration Drilling division, explains: “Quarrying should be seen in terms of one operation, not as a series of individual operations. The problem is that there are still too many quarries that may get good results in only one or maybe two areas and that puts pressure on the bottom line.”
What’s needed, says Birkestål, is to apply a total cost concept from the planning stage right through the operation to the final product. This means that the combination of drilling, blasting, loading, transportation and crushing have to be better synchronized in order to minimize errors and maximize results.
- Hatalı konumdaki patlatma delikleri, patlatılan kayanın beklenmedik şekilde parçalanmasına neden olur
- Kaya parçası boyutlarının farklı olması kamyon yüklerinin farklı olmasına, motorların daha hızlı aşınmasına ve aşırı yakıt tüketimine neden olur
- Çok büyük parçalar kırma istasyonundaki verimi etkiler, gereken boyutta agrega üretme işlemini yavaşlatır;
- İstasyonda eşit olmayan bir akış olması kırıcının daha fazla çalışmasına neden olur; bu da enerji tüketimini artırır
Birkestål amacın baştan sona verimli ve sorunsuz çalışan süreçler elde etmek olduğunu söyleyerek devam ediyor ve başarının sırrının sondaj kalitesinde olduğunu belirtiyor. "Bu aşama her şeyin doğru yapılması gereken, çok önemli bir nokta." diyor. "Bu kısımda hata yaparsanız daha sonra gerisini doğru yapmak çok daha zor olacaktır."
"If you get this part wrong, it will be so much more difficult to get the rest of it right."
Atlas Copco'nun SmartROC T45 modelleri gibi günümüz sondaj makinelerinin sunduğu çağdaş teknolojiler, en deneyimsiz operatörlerin bile işi doğru yapabilmelerini sağlıyor. Bu makinede Delik Navigasyon Sistemi (HNS), otomatik eğim ve kelepçeleme gibi çok sayıda ileri teknolojiye sahip cihazlar bulunuyor.
Tipik bir basamak örneğinde 15 m'ye delinecek beş sıra halinde 75 delik bulunur. Atlas Copco bu alanı kapsamak ve tahmini turu tamamlamak için (yaklaşık 31.000 ton kaya) klasik bir sondaj makinesinin SmartROC T45 ile sekiz tane daha delik açması gerektiğini tahmin etmektedir.
Bunun nedeni, klasik sondaj makinelerinde olası konumlandırma hataları ve hatalı açıları telafi etmek için yük ve delikler arasındaki mesafenin azaltılmasının gerekmesidir. Aksi takdirde birbirinden çok uzakta olan delikler patlamanın etkinliğini tehlikeye atar. Delik Navigasyon Sistemi (HNS) olan SmartROC T45 ile makine otomatik olarak en hassas şekilde her deliğin konumunu tespit eder ve doğru eğim ve derinlikte sondaj yapar. Sonuçta düzenin ayarlanması gerekmez ve planlandığı şekilde sondaj yapılır.
Para tasarrufu yapılabilir
Ekonomik açıdan bakıldığında bu güvenilirlik seviyesinin sonuçları çok çarpıcıdır. Sekiz delik daha açmanın veya 120 metre sondajın maliyeti, metre başına ortalama 5 ABD doları maliyet kabul edilirse 600 ABD dolarına karşılık gelmektedir. Yılda 40 patlama olduğu düşünülürse bu ekstra maliyet yılda yaklaşık 24.000 ABD dolarına karşılık gelir ve buna patlayıcıların ekstra maliyeti dahil değildir. Ayrıca hatalı konumlandırılan sondaj delikleri de hareket yönündeki tüm işlemleri ciddi şekilde etkileyecektir.
Buna tipik bir örnek olarak Norveç'teki Akselberg kireçtaşı ocağı gösterilebilir. Ocağın sahibi Brønnøy Kalk AS, burada bütüncül planlama yaklaşımı ve üretim sürecindeki tüm ayrıntılara özenle dikkat göstererek tüm operasyon kapsamında tam verimlilik elde etmiştir.
Hikayenin tamamını Madencilik ve İnşaat bölümünde çevrimiçi olarak okuyun.Epiroc, 1 Ocak 2018 tarihine kadar "Atlas Copco" adıyla faaliyet göstermiştir.
