Yeni büyük delik tabancası maliyetleri azaltıyor
Meksika'daki Noche Buena altın madeni, tabanca ve matkap maliyetini artırmadan büyük çaplı patlatma deliklerinin boyutunu nasıl artırabileceğini keşfetti.
Çoğu yüzey madencisi, büyük patlatma deliklerinin patlatma maliyetini düşürdüğünü ancak aynı zamanda tabanca ve matkapların maliyetini de artırdığını kabul etmektedir. Örneğin madenler üretkenliği artırmak için 152–171 mm (6–6 ¾ inç) deliklerden 215–250 mm (8 ½–9 inç) deliklere geçiş yapmaktadır. Ancak penetrasyon daha yavaştır ve büyük tabancalar zaman içinde ekonomik özelliğini yitirmektedir. Artık farklı bir durum var. Atlas Copco daha büyük delikler yönündeki bu trendi bekliyordu ve yeni Secoroc COP 86 kuyu dibi (DTH) tabancasını geliştirdi. İçi dolu milli bir uç ile birlikte kullanılan bu tabanca maksimum güç uygulayacak şekilde tasarlandı. COP 86'nın 215-250 mm aralığında diğer tabancalardan %25-35 daha hızlı olduğu, bazen %50 kadar daha hızlı olabildiği kanıtlandı.
Atlas Copco Secoroc Araştırma ve Geliştirme Müdürü Michael White, matkabın içi dolu milinin hem mukavemetini artırdığını hem de çoğu kuyu dibi tabancası ucunda görülen ayak valfinin artık kullanılmasına gerek kalmadığını söylüyor. Atlas Copco Secoroc DTH Ürün Uzmanı Pete Vassar, COP 86 tabanca ve matkap kombinasyonunun avantajlarından birinin çeşitli Atlas Copco patlatma deliği sondaj makineleri ile (DML, DM45, DM30 ve Pit Viper) bu kadar yüksek penetrasyon elde edilebilmesi olduğunu söylüyor. Atlas Copco T4W BH gibi kamyona takılı üstten darbeli bir makinede bile kullanılabiliyor. "Böylece müşteriler zaten basamaklarında olan makineleri kullanabiliyorlar." diyor. COP 86, Temmuz 2014'ten beri Fresnillo PLC'ye ait olan Meksika'daki Noche Buena (Noel Arifesi) altın madeninde iyi sonuçlar veriyor. Atlas Copco DML sondaj makineleri ile birlikte kullanılan yeni tabanca, madende önceden kullanılan aletlere göre tutarlı bir şekilde penetrasyon hızlarını yaklaşık %50 oranında artırmayı sağladı.
Metre başına sondaj maliyetlerini düşürme amacıyla DML makineler ile üç tabanca ve matkap kombinasyonu kullanıldı. Bu makinelerin hava üniteleri 24 barda 41 m3/dak değerine sahipti. Bu hava değerlerinde çalışmak çoğu DTH sisteminin ömrünü kısaltır ve daha düşük penetrasyon hızlarına neden olur. Ayrıca, bir şeklin tamamlanması COP 86 tabancalar ile hala 16,5 saat sürse de, madende dört makine yerine yalnızca iki makine kullanılıyor ve her birinin toplam çalışma süresi 8,25 saat. Maden Operasyon Yöneticisi Guillermo Bernal şöyle diyor: "Daha yüksek üretkenlik ve uzun servis ömrü avantajları, tam olarak istediğim sonuçlardı."
COP 86 matkapları da tabancalar kadar iyi sonuçlar veriyor, Noche Buena COP 86'nın uzun vadede sondaj işlerinde yüksek tasarruf sağlayacağından emin. Vassar, ocağın en alt noktasında Noche Buena ile yapılan uygulamalı bir araştırmayı izleme fırsatı buldu. İki DML makine, 1 metre alt sondaj ile 8 metreye kadar 215 mm'lik patlatma deliklerinde tek geçişli sondaj yapıyordu. Makinelerden birinde başka markaya ait bir tabanca vardı; diğerinde ise COP 86 DTH tabanca ve matkap kullanılıyordu. Vassar şöyle diyor: "Doğrudan aynı koşullarda gerçekleştirilen bir karşılaştırmaydı. COP 86, aynı şekilde üzerinde ve tam olarak aynı koşullarda 12 – 13 delik açarken rakip sekiz tane açabiliyordu."
Vassar her makinenin 9 m'lik delikleri açmak için ne kadar zamana ihtiyacı olduğunu takip etti. Rakibin tabancası bir deliği beş dakika tamamlıyordu. COP 86 operatörleri üç dakika gibi kısa bir sürede tamamladılar, hiçbir zaman dörtten fazlasına ihtiyaçları olmadı. COP 86 sekizinci deliğini tamamladığında Atlas Copco'ya ait olmayan tabanca hala beşinci deliği açıyordu. Vassar ziyaretinin sonunda elde ettiği sonuçların ortalamasını aldı. Hesaplamalarına göre COP 86 tabanca %50 daha hızlıydı.
Bu sonuç Noche Buena'nın sondaj operasyonlarını takip etmekten sorumlu mühendis Mariel Marquez'in derlediği verilere de uyuyordu. Karşılaştırma çalışması devam ederken Noche Buena sondaj makinelerini 7/24 çalıştırmıyordu. Her 300 delikten oluşan şekilden sonra makineler kenara alındı. Üretim madenin o tarihteki aylık 244.000 ton maden filizi hedefini karşılama ile sınırlıydı.
Bernal şöyle diyor: "Delikleri açmak pahalı olduğunda ihtiyacınız olduğundan fazla sondaj yapmanın bir anlamı yok. Maksimum kapasiteyle üretime çıkmadan önce daha agresif bir hızda çalışmanın ekonomik olarak mümkün olduğundan kesinlikle emin olmamız gerekiyor." COP 86 uç ve tabanca kombinasyonu zaten üretimi artırmanın ekonomik olacağına dair net işaretler veriyordu. Örneğin önceden Noche Buena'daki dört DML sondaj makinesinin 5,35 m x 6,75 m yük ve boşluk ile 300 delikli bir şekli kazması için Atlas Copco'ya ait olmayan bir tabancayı 16 saat boyunca
çalıştırması gerekiyordu. Zorlayıcı, kısmen parçalanmış riyoliti delerek geçtiler.
Bernal ayrıca Noche Buena'daki makinelerin üretim şekillerini tamamladıklarında bir geliştirme taşeronunun şeklinde sondaja yardıma gittiklerini söyledi; çünkü bu taşeron COP 86 kullanmıyordu.
Epiroc, 1 Ocak 2018'e kadar "Atlas Copco" ticari markası altında faaliyet gösteriyordu.
