Vaš pretraživač nije podržan

Koristite pretraživač koji više ne podržavamo. Da biste nastavili posećivati naš veb-sajt, izaberite jedan od sledećih podržanih pretraživača.

Google Chrome

Mozilla Firefox

Safari

Microsoft Edge
serbia
Close

How may we help you?

SI sistem

Compressed Air Wiki Basic Theory

Bilo koja fizička količina je proizvod brojčane vrednosti i merne jedinice. Od 1964. godine, Međunarodni sistem jedinica (SI sistem) postepeno se usvaja širom sveta, sa izuzetkom Liberije, Mjanmara i Sjedinjenih Država.

Osnovne informacije se mogu naći u standardu ISO 31, koji je u reviziji i biće zamenjen ISO/IEC 80000: Količine i veličine. Veličine su podeljene na četiri različite klase:

  • Osnovne veličine
  • Dopunske veličine
  • Izvedene veličine
  • Dodatne veličine

Osnovne, dopunske i izvedene veličine nazivaju se SI jedinice. Dodatne veličine nisu SI jedinice, iako su prihvaćene za upotrebu sa SI jedinicama. Osnovne veličine su bilo koja od uspostavljenih, nezavisnih jedinica pomoću kojih se mogu izraziti sve ostale jedinice.

Dužina

metar

m

Masa 

kilogram

kg

Vreme

sekund

s

Jačina el. struje

amper

A

Temperatura

kelvin

K

Jačina svetlosti

kandela

cd

Količina supstance

mol

mol
U sistemu SI postoji 7 osnovnih jedinica.

Izvedene veličine se dobijaju kao stepen ili proizvod stepena jedne ili više osnovnih veličina i/ili dopunskih prema fizičkim zakonima za odnos između ovih različitih veličina. Dodatne veličine: ograničen broj veličina izvan SI sistema ne može se eliminisati iz različitih razloga, i nastavljaju da se koriste zajedno sa SI kao dodatne veličine.

Veličina

Jedinica

Oznaka

Izražena pomoću SI jedinica

frekvencija

herc

Hz

s^-1

sila

njutn

N

kg x m x s^-2

pritisak / mehanički napor

paskal

Pa

N / m²

energija / rad

džul

J

N x m

snaga

vat

W

J / s

naelektrisanje / naboj

kulon

C

A x s

električni napon

volt

V

W / A

kapacitivnost

farad

F

C / V

otpor

om

Ω

V / A

provodljivost

simens

S

A / V

magnetni fluks

veber

Wb

V x s

gustina magnetnog fluksa

tesla

T

Wb / m²

induktivnost

henry

H

Wb / A

svetlosni fluks

lumen

lm

Cd x sr

jačina svetlosti

luks

lx

Lm / m²

ugao

radian

rad

m / m

prostorni ugao

steradian

sr

m² / m²
15 najvažnijih izvedenih jedinica koje su gore navedene su dobile generička imena.

Veličina

Jedinica

Oznaka

Napomena

zapremina

litar

l

1 l = 1 dm³

vreme

minut

min

1 min = 60 s

vreme

čas

h

1 h = 60 min

masa

metrička tona

t

1 t = 1.000 kg

pritisak

bar

bar

1 bar = 105 Pa

ravanski ugao

stepen

.°

1° = π/180 rad

ravanski ugao

minut

.'

1' = 1°/60

ravanski ugao

sekunda

."

1" = 1'/60
Gore navedene jedinice su uobičajene dodatne jedinice za tehničku upotrebu.

Prefiksi se mogu dodati jedinici da bi se proizvela višestruka originalna jedinica. Svi su stepeni u dekadnom sistemu, na primer: kilo označava proizvod sa hiljadu (10³), mili označavadeljenje sa hiljadu (10-3).

Stepen

Naziv

prefiksa

Simbol

prefiksa

Primer

Oznaka

(10)12

tera

T

1 teradžul

1 TJ

(10)9

giga

G

1 gigaherc

1 GHz

(10)6

mega

M

1 megavat

1 MW

(10)3

kilo

k

1 kilometar

1 km

(10)2

hekto

h

1 hektolitar

1 hl

(10)1

deka

da

1 dekalumen

1 dalm

(10)-1

deci

d

1 decibel

1 dB

(10)-2

centi

c

1 centimetar

1 cm

(10)-3

mili

m

1 milligram

1 mg

(10)-6

micro

µ

1 mikrometar

1 µm

(10)-9

nano

N

1 nanohenri

1 nH

(10)-12

piko

p

1 pikofarad

1 pF

(10)-15

femto

f

1 femtometar

1 fm

(10)-18

ato

a

1 atosekunda

1 as
Četrnaest prefiksa koji su navedeni u međunarodnim preporukama (standardima) prikazani su u tabeli.

Povezani članci