28 Şubat 2023 Salı
Doğru basınçlı hava kalitesini elde etmek için ISO 8573-1:2010'un kullanımı
Basınçlı havanın olmadığı bir dünya düşünülemez. Basınçlı hava olmazsa fabrikalar çalışmaz, trenler durur ve gemiler okyanusta amaçsızca sürüklenirdi. Ancak her basınçlı hava aynı değildir. Gıda ve ilaç üretimi gibi bazı uygulamalar temizliğinden şüphe edilmeyecek bir hava gerektirir. Diğerleri için hava kalitesi söz konusu olduğunda asıl amaç, havayla çalışan ekipmanların güvenilir ve uzun ömürlü olmalarını sağlamaktır.
Basınçlı hava filtrelenmelidir
Öncelikle; çoğu basınçlı hava sistemi bir veya daha fazla filtreye ihtiyaç duyar. Bunun nedeni, bir kompresörden çıkan havanın kum, tuz ve şeker tanecikleri, siyah karbon, pas, çimento, boya parçacıkları, asbest, bakteri ve virüsler gibi çok çeşitli kirleticiler içerebilmesidir. Bu karışım, havayla çalışan ekipmanlarınızı, proseslerinizi ve nihai ürünlerinizi tehlikeye atabilir. Bu nedenle filtre, üretiminizin kalitesini ve güvenilirliğini korumak için hava sisteminizin önemli bir bileşenidir. Peki basınçlı hava ne kadar saf olmalı ve hangi filtreleri edinmelisiniz?
Neden hava kalitesi ihtiyaçlarınızı bilmelisiniz?
Basınçlı hava kullanıcılarının ihtiyaç duydukları saflık seviyesini her zaman bilmeleri gerekmesinin iki temel nedeni vardır.
- Belirli hava kalitesi standartlarını karşılamak için bazı uygulamalar gereklidir. Bu standartlara uyulmaması para cezalarına veya üretimin durdurulmasına neden olabilir.
- Temel bir kural olarak, havanın ne kadar saf olması gerekiyorsa üretimi de o kadar maliyetlidir. Aşırı saf hava, filtreler ve kurutucular gibi ek donanımlar gerektirir ve üretilmesi enerji tüketimine neden olur. Bu nedenle, doğru saflığın seçilmesi tasarruf sağlamakla kalmaz, aynı zamanda çevreye de faydalı olur.
ISO 8573-1:2010: Hangi hava saflığının sizin için doğru olduğunu nasıl bilirsiniz?
Meslekten olmayan bir kişi için doğru hava saflığını seçmek muhtemelen korkutucu bir iş gibi görünür. Ancak işleri çok daha kolay hale getiren bir araç vardır: ISO 8573-1:2010.
Bu, hava kalitesi sınıflarına yönelik uluslararası standardın teknik adıdır. Sınıfların sıralaması ile basınçlı hava akımında nem, partikül, yağ ve diğer kirleticiler gibi çeşitli kirleticilerin kabul edilebilir seviyelerini tanımlar.
ISO standardı işleri kolaylaştırsa da, o kadar çok kirletici madde ve saflık sınıfı vardır ki, bunların hepsini incelemek zor olabilir. Aşağıdaki kısa kılavuz, gerekli hava kalitesi sınıflarını belirlemek için ISO 8573-1:2010'u incelerken meslekten olmayan kişilere yardımcı olacaktır.
ISO 8573-1:2010'un yapısı
ISO standardı; katı parçacıklar, su (hem sıvı hem de buhar) ve yağ (aerosoller ve buhar) olmak üzere üç ana gruba ayrılmıştır. Bu kategorilerin her biri on adede kadar farklı saflık sınıfına sahiptir (parçacıklar için sekiz, su için on ve yağ için beş).
En iyi hava kalitesini sağlayacak şekilde tasarlanan filtreleme çözümleri
Basınçlı havanın doğru kalitede olması kullanıcı açısından hayati önem taşır.
Kategori sayısı ne kadar düşükse havanın o kadar saf olması gerekir. Yani 4. sınıf hava, 3. sınıf havaya göre daha kirlidir.
Katı parçacıklar bakımından bu standart, havanın m3 başına kaç küçük parça içerebileceğini belirler. Bu bölüm parçacık boyutuna göre de ayrılmıştır. Örneğin, 1. sınıf hava 0,1-0,5 mikron boyutlu 20.000 veya daha az parçacık, 0,5-1 mikron boyutlu 400 veya daha az parçacık ve 1-5 mikron boyutlu 10 veya daha az parçacık içermelidir (mikron, boyut ölçüsüdür ve milimetrenin 1/1000'ine eşittir). 2. sınıf hava yalnızca 0,1-0,5 mikron boyutlu 400.000 veya daha az parçacık, 0,5-1 mikron boyutlu 6000 veya daha az parçacık ve 1-5 mikron boyutlu 100 veya daha az parçacık içermelidir. 3. sınıf ise birinci kategori için bir miktar dahi belirtmez ve ISO standardı, 6. sınıftan başlayarak yalnızca metreküp başına miligram olarak parçacığın kütle konsantrasyonunu belirtir.
Su bakımından; daha katı sınıflar basınç çiylenme noktalarına göre sıralanır ve 7. sınıftan başlayarak havadaki sıvı içeriğine göre metreküp başına gram olarak belirlenir. Başka bir deyişle bu, 1. sınıf havanın çiylenme noktasının en az -70°C olması gerekirken 9. sınıf havanın 5-10 g/m3 su ve/veya su buharı içerebileceği anlamına gelir.
Son olarak, yağ için ISO sınıfı mg/m3 cinsinden yağ içeriğine göre belirlenir. 1. sınıfta türü ne olursa olsun en fazla 0,01 mg yağ bulunması gerekirken 4. sınıf havada bu miktarın 500 katı (5 mg/m3) bulunabilir.
ISO sınıfınız için doğru filtreyi seçmek
Basınçlı havanızın hangi ISO sınıfını karşılaması gerektiğini bildiğinize göre, hangi filtreleri almalısınız? Bir filtre seçerken yalnızca ISO sınıfına bakın.
Örneğin, Atlas Copco'nun UD+ filtreleri ISO sınıfı performansını [1:-:2] olarak belirtir. Bunun anlamı; katı parçacıklar için 1. sınıf hava saflığın, yağ içinse 2. sınıf saflığın sağlanmasına yardımcı oldukları anlamına gelir. UD+, nemi filtrelemez. Bu nedenle ortada "–" işareti yer almaktadır.
Filtreler ve uygulamalar
Uygulamanız için doğru ISO sınıfını öğrendikten sonra, ilgili gereklilikleri karşılamak için hangi ekipmana ihtiyacınız olduğunu planlayabilirsiniz. Uygulamanız için doğru seçimi yapma konusunda yardıma ihtiyacınız olursa Atlas Copco temsilciniz size memnuniyetle yardımcı olacaktır.
