Allereerst is het een inert gas. Het is reukloos, kleurloos en ondersteunt niet het leven, maar het is belangrijk voor de plantengroei en is een belangrijk additief in meststoffen. De toepassingen gaan veel verder dan alleen tuinieren. Stikstof is meestal in vloeibare of gasvormige toestand (hoewel het ook mogelijk is om vaste stikstof te verkrijgen). Vloeibare stikstof wordt gebruikt als een koelmiddel voor het snel bevriezen van levensmiddelen en voorwerpen voor medisch onderzoek, evenals voor reproductieve technologie. Voor de doeleinden van deze uitleg beperken we ons tot stikstofgas.Stikstof wordt veel gebruikt, vooral vanwege het feit dat het niet reageert wanneer het wordt blootgesteld aan een ander gas. Dit in tegenstelling tot zuurstof, dat zeer reactief is. Vanwege de chemische samenstelling vergen stikstofatomen meer energie om te breken en te reageren met andere stoffen. Zuurstofmoleculen zijn makkelijker te breken, waardoor dit gas veel reactiever is. Stikstofgas is het tegenovergestelde, waardoor het kan worden gebruikt om waar nodig niet-reactieve omgevingen te creëren.Het gebrek aan reactiviteit is de grootste kwaliteit van stikstof en de reden dat het gas wordt gebruikt om trage en snelle oxidatie te voorkomen. De elektronica-industrie vormt een perfect voorbeeld van dit gebruik, aangezien bij de productie van printplaten en andere kleine onderdelen trage oxidatie kan voorkomen in de vorm van corrosie. Trage oxidatie is ook een probleem in de voedings- en drankenindustrie, waar stikstof wordt gebruikt om de lucht te verdringen of vervangen voor een betere conservering van het eindproduct. Explosies en vuur zijn een goed voorbeeld van snelle oxidatie, omdat ze voeding door zuurstof vereisen. Verwijdering van de zuurstof uit een schip met hulp van stikstof vermindert het risico van dergelijke ongelukken.Als voor een bepaalde toepassing stikstof nodig is, zijn er drie belangrijke manieren om het gas te verkrijgen. De eerste is om een on-site stikstofgastank te leasen en het gas te laten leveren. De tweede is om stikstofgas te laten leveren in hogedrukflessen. De laatste is het
genereren van uw eigen stikstof met behulp van
perslucht. Het kopen of leasen van stikstof kan lastig, inefficiënt en kostbaar zijn, omdat u zaken moet doen met een externe leverancier. Daarom besluiten veel bedrijven om te stoppen met leasen en hun eigen stikstof te genereren, wat ze bovendien in staat stelt om zelf de hoeveelheid, zuiverheid en druk voor een bepaalde toepassing te bepalen. Bijkomende voordelen zijn een stabiele prijs, geen transportkosten of vertragingen, geen risico's met betrekking tot cryogene opslag en geen afval door boil-offverliezen of retournering van hogedrukflessen die nooit helemaal kunnen worden leeggemaakt.Er zijn twee typen stikstofgeneratoren, membraanstikstofgeneratoren en PSA (Pressure Swing Adsorption)-stikstofgeneratoren, waarmee zeer hoge zuiverheidsniveaus van 99,999% of 10 ppm en zelfs hoger kunnen worden bereikt. Zie
hier voor meer informatie over het laatste onderwerp.