Basınçlı Hava Uygulamaları: Basınçlı hava nerede kullanılır?
5 May, 2023
Basınçlı hava her yerdedir. Peki ama tam olarak nerede kullanılır? Basınçlı havanın farklı kullanım alanlarını ve günlük yaşamımızı nasıl etkilediğini öğrenin.
Basınçlı Hava Nedir?
Bir balondaki havadan bisikletinizin tekerleklerine kadar basınçlı hava her yerdedir. Bu makalede basınçlı havanın ne olduğunu ve nasıl üretildiğini açıklayacağız. Genel olarak hava hakkında daha fazla bilgi edinmek için bu makaleyi okuyun.
Basınçlı hava nedir?
Belki biliyorsunuzdur, belki de bilmiyorsunuzdur; doğum günü partinizdeki balonlardan otomobillerinizin ve bisikletlerinizin lastiklerine kadar basınçlı hava her yerdedir. Hatta muhtemelen bu makaleyi okuduğunuz telefonunuzun, tabletinizin veya bilgisayarınızın üretiminde bile kullanılmıştır.
Basınçlı havanın ana bileşeni, tahmin edeceğiniz üzere havadır. Hava bir gaz karışımıdır; yani birçok gazdan oluşur. Bunların en önemlileri nitrojen (%78) ve oksijendir (%21). Belirli miktarda kinetik enerjiye sahip olan farklı hava moleküllerinden oluşur.
Havanın sıcaklığı, bu moleküllerin ortalama kinetik enerjisi ile doğru orantılıdır. Yani ortalama kinetik enerji yüksekse (ve hava molekülleri daha hızlı hareket ediyorsa) hava sıcaklığı yüksek olur. Kinetik enerji düşükse sıcaklık düşük olur.
Havanın sıkıştırılması moleküllerin çok daha hızlı hareket ederek sıcaklığın artmasına neden olur. Bu olaya "sıkıştırma ısısı" adı verilir. Havanın sıkıştırılması kelimenin tam anlamıyla havayı daha küçük bir alana itmek ve bunun sonucunda molekülleri birbirine yaklaştırmaktır. Bunu yaparken açığa çıkan enerji, havayı daha küçük alana itmek için gereken enerjiye eşittir. Başka bir ifadeyle, gelecekte kullanmak üzere enerjiyi saklar.
Örneğin bir balonu ele alalım. Balon şişirildiğinde hava daha küçük bir hacmin içine itilir. Balonun içindeki basınçlı havada bulunan enerji balonu şişirmek için gereken enerjiye eşittir. Balonun ağzını açtığımızda hava boşalır, bu enerji açığa çıkar ve balon uçup gider. Bu aynı zamanda pozitif deplasmanlı kompresörün temel çalışma ilkesidir.
Basınçlı hava enerjiyi depolamak ve iletmek için mükemmel bir araçtır. Pil ve buhar gibi diğer yöntemlere göre enerji depolama açısından esnektir, çok yönlüdür ve görece güvenlidir. Piller büyük hacimlidir ve şarj ömürleri sınırlıdır. Buhar ise ne uygun maliyetlidir ne de kullanıcı dostudur (aşırı ısınır). Ama basınçlı hava ile elektrik karşılaştırıldığında, elektrik daha uygun maliyetlidir. Elektrik daha uygunsa neden basınçlı hava kullanalım?
Basınçlı Hava Örneği
![Hilight V4W light tower application]()
Basınçlı Hava Örneği
Dünyanın yüzeyine ve atmosfere baktığımızda onun bir hava denizi olduğunu söyleyebiliriz. Bu okyanusta ne kadar yükseğe çıkarsanız basınç da o kadar düşük olacaktır. Ne kadar alçakta (deniz seviyesine yakın) olursanız basınç da o kadar yüksek olacaktır çünkü sizi aşağı bastıran daha fazla miktarda hava söz konusudur. Bir başka ifadeyle hava, deniz seviyesinde ve daha aşağıda Everest Dağı'nın zirvesinde olduğundan daha fazla sıkışır.
Dünyanın yüzeyine ve atmosfere baktığımızda onun bir hava denizi olduğunu söyleyebiliriz. Bu okyanusta ne kadar yükseğe çıkarsanız basınç da o kadar düşük olacaktır. Ne kadar alçakta (deniz seviyesine yakın) olursanız basınç da o kadar yüksek olacaktır çünkü sizi aşağı bastıran daha fazla miktarda hava söz konusudur. Bir başka ifadeyle hava, deniz seviyesinde ve daha aşağıda Everest Dağı'nın zirvesinde olduğundan daha fazla sıkışır.
Dünyanın yüzeyine ve atmosfere baktığımızda onun bir hava denizi olduğunu söyleyebiliriz. Bu okyanusta ne kadar yükseğe çıkarsanız basınç da o kadar düşük olacaktır. Ne kadar alçakta (deniz seviyesine yakın) olursanız basınç da o kadar yüksek olacaktır çünkü sizi aşağı bastıran daha fazla miktarda hava söz konusudur. Bir başka ifadeyle hava, deniz seviyesinde ve daha aşağıda Everest Dağı'nın zirvesinde olduğundan daha fazla sıkışır.
Neden basınçlı hava kullanırız?
Elektrik yerine basınçlı hava kullanmanın en önemli nedenlerinden biri güvenliktir. Ekipmanların aşırı yüklendiği uygulamalarda elektrikli ekipmanlar güvenlik tehlikesi potansiyeline sahiptir. Elektrik çarpması veya yangın meydana gelerek hasar ve yaralanmalara yol açabilir. Basınçlı hava ve pnömatik aletler ıslak zeminler veya yüksek nemli alanlar gibi birçok koşulda kullanılabilir.
İkincisi, basınçlı hava daha esnektir. Madenler ve inşaat sahaları gibi uzak bölgelerde kullanması daha kolaydır. Havalı el aletleri çalışırken daha soğuktur ve değişken hız ve tork avantajına sahiptir. Kaya delme matkaplarını veya benzeri darbeli ekipmanları düşünün. Özellikle uzak bölgelerde elektrikle eşit bir kuvvet elde etmek neredeyse imkansızdır.
Basınçlı havayla çalışan aletler aynı zamanda daha hafiftir. Daha hafif ve daha ergonomik olmalarını sağlayan malzemelerden üretilebilirler ve bu hafif aletleri kullanan çalışanlarda yorgunluk daha az olacağı için havanın maliyeti ile işçilik maliyeti arasında denge kurmayı sağlarlar.
Son olarak maliyet konusu gelir. Basınçlı havanın maliyeti elektriğe göre 7 - 8 kat daha fazla olabilir. Ancak basınçlı hava kullanmak için tasarlanan ekipmanların maliyeti daha düşüktür. Tasarımın sadeliği sayesinde daha az parça kullanılır. Ayrıca, pnömatik aletler genelde dayanıklı olduklarından üretim ortamında daha uzun ömre sahiplerdir.
Basınçlı havanın dördüncü faydalı güç olduğunu biliyor musunuz? Elbette günlük yaşantımızda bunların ilk üçünü kullanıyoruz: su, elektrik ve gaz. Ancak her zaman ve her yerde kullanılması sayesinde basınçlı hava, küçük işletmeler ve büyük kuruluşlar için dördüncü faydalı güç olarak kabul edilmektedir.
Elektrik, su ve gazla birlikte basınçlı hava, dünyamızı çalışır durumda tutmaktadır. Her zaman göremesek de basınçlı hava her yerdedir. Basınçlı hava için çok farklı kullanım alanları (ve talepleri) olduğundan kompresörler artık her türlü farklı tip ve boyutta mevcuttur. Bu kılavuzda kompresörlerin ne işe yaradığını, onlara neden ihtiyacınız olduğunu ve sizin için ne tür seçeneklerin bulunduğunu özetliyoruz.
Daha fazla yardım ister misiniz? Aşağıdaki düğmeye tıkladığınızda uzmanlarımızdan biri kısa süre içinde sizinle iletişime geçecektir.
İlgili yazılar
Hava ve nemli hava konusuna giriş
3 August, 2022
Basınçlı havanın çalışma ilkesinin anlaşılması için fizik kuralları hakkındaki basit bilgiler yeterli olabilir. Burada basınçlı havanın belki de en önemli unsuru olan hava hakkında temel bilgiler verilmiştir. Daha fazla bilgi edinin.
Mükemmel Endüstriyel Hava Kompresörü Nasıl Seçilir?
30 June, 2022
İşletmeniz için bir hava kompresörü seçerken dikkate almanız gereken birçok nokta vardır. Bu makalede uygulamanıza ve ihtiyaçlarınıza dayalı olarak size en uygun kompresörün hangisi olduğunu açıklıyoruz.