Havacılık sektöründe delme işlemlerinde görünenden çok daha fazlası vardır. Delikler her boyutta ve şekilde olabilir ve doğru delme ekipmanları ve teknikleri de çeşitlilik gösterir. Delme işlemlerinin hayal edebileceğinizden çok daha karmaşık dünyasında doğru delme işlemlerini yapabilmeniz için yolunuza ışık tutacak bir kılavuz hazırladık.
Havacılık üretim sektöründe bir uygulama için delik açmak basit bir iş değildir. Farklı malzemelerin, çalışma koşullarının ve teknik gereksinimlerin bir araya gelerek ciddi bir çaba gerektirdiği karmaşık bir işlemdir. Dolayısıyla delme işlemleri çap, uzunluk ve tolerans gibi çeşitli parametrelerle tanımlanan farklı boyutlarda gerçekleşir. Deliğin çapı, deliğin enine genişliğini ifade ederken malzemenin kalınlığı ile tanımlanan uzunluk, malzemenin iki yüzü arasındaki uzaklığı belirtir. Diğer yandan tolerans, istenen delik boyutundan maksimum ve minimum kabul edilebilir sapmaları tanımlar.
Boyut dışında, delikler farklı şekil ve biçimlerde de olabilir. Düz, konik, pilot ve geçici deliklerin hepsi şekilleriyle tanımlanır. Düz delikler silindiriktir ve uzunlukları boyunca aynı çapa sahiptir. Konik delikler bir tarafta daha büyük bir çapa, diğer tarafta ise daha küçük bir çapa sahiptir. Pilot delikler, matkap ucunu yönlendirmek için son deliği açmadan önce delinen küçük çaplı deliklerdir. Bunların yanı sıra kullanımdan sonra doldurulması veya kapatılması planlanan geçici delikler de vardır.
Doğru sonuçlara ulaşmak için delme prosesleri
Uygun delme prosesinin seçilmesi, istenen ve doğru deliğin elde edilmesi açısından çok önemlidir. En yaygın delme prosesi, bir matkap ucunun çalışma parçasına eksenel olarak girerek ekipmanın çapına eşit çapta bir kör veya açık delik açmasıdır. Delme proseslerinde en yaygın olarak burgulu matkap uçları kullanılsa da daha büyük veya düzensiz şekilli delikler için kademeli matkap uçları ve delik testereleri gibi diğer matkap uçları da kullanılabilir.
Raybalama, mevcut bir deliği ekipmanın çapına göre büyütmek ve daha pürüzsüz bir yüzey elde etmek için uygulanan bir prosestir. Yalnızca az miktarda malzeme kaldırır ve genellikle daha kusursuz bir çap ve daha pürüzsüz bir iç yüzey elde etmek için delme prosesinden sonra gerçekleştirilir. Kılavuz çekme, iç dişlerin mevcut bir deliğe açıldığı prosestir. Mevcut delik genellikle istenen kılavuz dişini yerleştirecek gerekli kılavuz delici boyutuna göre delinir.
Düz ve konik havşa açma, mevcut bir deliğin üst kısmını genişletmek için kullanılan proseslerdir. Düz havşa açma, bir cıvata veya vidanın başının çalışma parçası yüzeyiyle aynı hizada durması için alan sağlamak üzere delme prosesinden sonra gerçekleştirilirken konik havşa açma işlemi ise vidalarda kullanılır ve vidanın çıkıntı yapmadan çalışma parçası yüzeyiyle aynı hizada durmasını sağlar.
Son bir tavsiye
Karşılanması gereken bu kadar çok değişken parametre varken delme prosesini ilk seferde tamamen mükemmel bir şekilde gerçekleştirmenin zor olması pek de şaşırtıcı sayılmaz. Hatta deliğin nihai ve mükemmel doğrulukta olması için birbiri ardına birkaç delme prosesinin yapılması gerekir. Farklı delme proseslerini ve bu proseslerin özel uygulama alanlarını anlayıp uygun ekipmanlarla eşleştirdiğinizde o mükemmel deliği elde etmeye bir adım daha yaklaşmış olursunuz. Hem de ilk denemede.