28 lutego 2023
Wykorzystanie normy ISO 8573-1:2010 w celu zapewnienia odpowiedniej jakości sprężonego powietrza
Świat bez sprężonego powietrza jest nie do pomyślenia. Bez tego medium stanęłyby fabryki, zatrzymałyby się pociągi, a statki dryfowałyby bezładnie po oceanach. Warto wiedzieć, że wymagana jakość sprężonego powietrza zależy od specyfiki zastosowania. W niektórych zastosowaniach, np. w produkcji żywności i farmaceutyków, priorytet ma najwyższa czystość powietrza. W innych liczy się przede wszystkim zapewnienie niezawodności i trwałości narzędzi oraz urządzeń pneumatycznych.
Sprężone powietrze zazwyczaj wymaga filtrowania
Należy podkreślić, że większość instalacji sprężonego powietrza wymaga co najmniej jednego filtra. Dlaczego? Ponieważ powietrze opuszczające sprężarkę może zawierać różnego rodzaju zanieczyszczenia: drobiny piasku, soli i cukru, sadzę, rdzę, cząstki cementu i farby, azbest, a także bakterie i wirusy. Zanieczyszczenia te są groźne dla narzędzi i urządzeń pneumatycznych, jak również procesów i produktów końcowych. Potrzeba więc filtrów, aby zapewnić wysoką jakość i niezawodność produkcji. Ale jak czyste powinno być sprężone powietrze i jakie filtry należy wybrać?
Dlaczego ważne jest określenie swoich potrzeb w zakresie jakości powietrza
Określenie wymaganego poziomu czystości sprężonego powietrza jest istotne z dwóch powodów:
- W niektórych zastosowaniach konieczne jest spełnienie określonych norm jakości powietrza. Niezgodność z tymi normami może skutkować karą finansową lub zatrzymaniem produkcji.
- Zasadniczo wyższa wymagana czystość powietrza wiąże się z większymi kosztami jego wytwarzania. Aby uzyskać powietrze o wyjątkowo wysokim poziomie czystości, potrzeba dodatkowych urządzeń i elementów, na przykład osuszaczy i filtrów, co powoduje wzrost zużycia energii. Dlatego wybór odpowiedniego poziomu czystości może zapewnić niższe koszty i przynieść korzyści środowisku naturalnemu.
Norma ISO 8573-1:2010 a określenie wymaganego poziomu czystości powietrza
Dla laika określenie wymaganego poziomu czystości powietrza może być sporym wyzwaniem. Pomóc mogą jednak informacje zawarte w normie ISO 8573-1:2010.
ISO 8573-1:2010 to nazwa techniczna międzynarodowej normy dotyczącej klas czystości powietrza. Określono w niej, z podziałem na klasy, dopuszczalną zawartość różnego rodzaju zanieczyszczeń — takich jak wilgoć, cząstki stałe, olej i inne substancje — w strumieniu sprężonego powietrza.
Chociaż norma ISO upraszcza zadanie, mnogość zanieczyszczeń i klas czystości może przyprawić laika o zawrót głowy. Poniższy krótki przewodnik pomoże Ci zorientować się w wymaganiach określonych w normie ISO 8573-1:2010 i ustalić wymagane klasy czystości powietrza.
Struktura normy ISO 8573-1:2010
W normie ISO zanieczyszczenia podzielono na trzy główne kategorie: cząstki stałe, woda (tak w stanie ciekłym, jak i gazowym) oraz olej (w postaci aerozoli i pary). W ramach poszczególnych kategorii wyodrębniono do dziesięciu różnych klas czystości — osiem dla cząstek stałych, dziesięć dla wody i pięć dla oleju.
Rozwiązania z zakresu filtracji zapewniające najwyższą jakość powietrza
Z punktu widzenia użytkownika bardzo ważna jest odpowiednia jakość sprężonego powietrza.
Im niższy numer kategorii, tym większa wymagana czystość powietrza. Oznacza to, że na przykład powietrze klasy 4 może zawierać więcej zanieczyszczeń niż powietrze klasy 3.
W przypadku cząstek stałych w normie określana jest ich dopuszczalna zawartość na metr3 powietrza. Dalszy podział uwzględnia wielkość cząstek. Na przykład powietrze klasy 1 może zawierać nie więcej niż 20 000 cząstek o wielkości 0,1–0,5 mikrona, nie więcej niż 400 cząstek o wielkości 0,5–1 mikrona i nie więcej niż 10 cząstek o wielkości 1–5 mikronów (mikron jest jednostką wielkości równą 1/1000 milimetra). Z kolei powietrze klasy 2 może zawierać już maksymalnie 400 000 cząstek o wielkości 0,1–0,5 mikrona, maksymalnie 6000 cząstek o wielkości 0,5–1 mikrona i maksymalnie 100 cząstek o wielkości 1–5 mikronów. W przypadku klasy 3 nie określa się nawet zawartości cząstek w pierwszej kategorii, a począwszy od klasy 6 w normie ISO określane jest jedynie stężenie masowe cząstek stałych w miligramach na metr sześcienny.
Jeśli chodzi o wodę, bardziej rygorystyczne (niższe) klasy definiuje się w oparciu o ciśnieniowy punkt rosy, a od klasy 7 — na podstawie zawartości cieczy w powietrzu w gramach na metr sześcienny. W przypadku powietrza klasy 1 punkt rosy musi mieć wartość co najmniej -70°C, natomiast powietrze klasy 9 może zawierać 5–10 g/m3 wody i/lub pary wodnej.
Z kolei w przypadku oleju klasę czystości według normy ISO określa się na podstawie zawartości tej substancji w mg/m3. Powietrze klasy 1 może zawierać nie więcej niż 0,01 mg dowolnego typu oleju, natomiast w powietrzu klasy 4 może się znajdować 500 razy więcej oleju (5 mg/m3).
Klasa czystości ISO a wybór odpowiedniego filtra
Znasz już wymaganą klasę czystości sprężonego powietrza według normy ISO, a zatem nadszedł czas na dobranie odpowiednich filtrów. Aby to zrobić, wystarczy kierować się informacjami o klasie ISO podanymi przez producenta filtra.
Na przykład filtry z serii UD+ firmy Atlas Copco mają oznaczenie [1:–:2] dotyczące klas czystości powietrza określonych w normie ISO. Oznacza to, że pomagają spełnić wymagania dotyczące klasy 1 w przypadku cząstek stałych i klasy 2 w przypadku oleju. Znak „–” informuje, że filtry UD+ nie pochłaniają wilgoci.
Filtry a zastosowania
Po określeniu klasy czystości powietrza według normy ISO odpowiedniej do danego zastosowania można dobrać wyposażenie, które pozwoli spełnić wymogi. W wyborze odpowiednich rozwiązań pomoże Ci przedstawiciel firmy Atlas Copco.
