Khí Hydro H2 là gì? Các phương pháp sản xuất hydro phổ biến hiện nay

Hiện nay có nhiều công nghệ sản xuất khí hydro khác nhau, được lựa chọn tùy theo yêu cầu cụ thể và nguồn tài nguyên sẵn có. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
 

• Cải tạo hơi nước từ khí tự nhiên (Steam Reforming): Đây là công nghệ sản xuất hydro được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Trong quá trình này, khí tự nhiên (chủ yếu là methane) được nung nóng cùng với hơi nước dưới tác dụng của chất xúc tác. Có thể hình dung đơn giản, cải tạo hơi nước là quá trình “phân tách” khí tự nhiên.
  
  Metan trong khí tự nhiên phản ứng với hơi nước, tạo ra hydro (H₂) và carbon monoxide (CO). Hydro sau đó được tinh chế và sử dụng làm nhiên liệu cho xe, tạo điện trong pin nhiên liệu hoặc ứng dụng trong công nghiệp. Tuy chi phí thấp, nhưng phương pháp này có nhược điểm là thải ra khí CO₂ – gây ảnh hưởng đến môi trường.

• Điện phân nước (Electrolysis): Trong phương pháp điện phân, nước được tách thành hydro và oxy nhờ dòng điện. Quá trình này được thực hiện bởi thiết bị gọi là máy điện phân (electrolyzer).

• Sản xuất Hydro từ năng lượng mặt trời (Solar Hydrogen Production): Phương pháp này sử dụng năng lượng mặt trời thay vì điện để thực hiện quá trình điện phân. Có thể dùng ánh sáng mặt trời trực tiếp hoặc tập trung bức xạ mặt trời thông qua gương hoặc bộ thu năng lượng. Công nghệ mới này phù hợp với các quốc gia có nguồn năng lượng mặt trời dồi dào, giúp sản xuất hydro với chi phí thấp.

• Sản xuất hydro sinh học – nhiệt hóa học (Biological/Thermochemical Hydrogen Production): Một số vi sinh vật như vi khuẩn hoặc tảo có thể tạo ra hydro thông qua quá trình lên men hoặc quang hợp. Phương pháp này vẫn đang được nghiên cứu, nhưng có tiềm năng trở thành nguồn hydro bền vững và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, nhược điểm là nguồn tài nguyên sinh học có giới hạn.

Cần lưu ý rằng không phải tất cả các quy trình sản xuất khí hydro đều bền vững hoặc thân thiện với môi trường như nhau. Mức độ bền vững của quá trình sản xuất hydro phụ thuộc vào nguồn năng lượng được sử dụng và lượng khí CO₂ phát thải trong suốt quá trình. Để khai thác tối đa lợi ích của hydro như một nguồn năng lượng sạch, việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo là yếu tố then chốt.

Việc ứng dụng các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió hoặc thủy điện có thể giúp giảm đáng kể lượng khí CO₂ phát thải trong quá trình sản xuất hydro, từ đó tạo ra nguồn hydro thân thiện với môi trường. Đây là bước quan trọng hướng tới một tương lai ít carbon và góp phần giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Điện phân là quy trình được đánh giá là có tiềm năng nhất trong sản xuất khí hydro. Quá trình này cho phép tạo ra hydro một cách thân thiện với môi trường, đặc biệt khi nguồn điện sử dụng đến từ các nguồn năng lượng tái tạo. Những công nghệ này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp hydro sạch trở thành một chất mang năng lượng bền vững, phục vụ cho nhiều ứng dụng khác nhau.

Chúng tôi đã phân tích chi tiết các công nghệ điện phân hiện nay và đánh giá những ưu điểm cũng như hạn chế của từng loại.

Điện phân PEM, hay còn gọi là điện phân bằng màng trao đổi proton, là quá trình tách nước thành hydro và oxy bằng cách sử dụng màng polymer và dòng điện.

Ưu điểm:

• Khởi động nhanh và thích ứng tốt với tải biến đổi
• Hiệu suất cao khi vận hành ở tải một phần
• Nhiệt độ vận hành thấp (50–80°C), giúp giảm nhu cầu sử dụng vật liệu đắt tiền
• Kích thước nhỏ gọn, dễ tích hợp vào hệ thống hiện có
• Mức độ hoàn thiện công nghệ cao (TRL 7–8)

Nhược điểm:

• Nhạy cảm với tạp chất trong nước, cần xử lý nước trước khi sử dụng
• Tuổi thọ của pin nhiên liệu PEM còn hạn chế (khoảng 10.000 giờ hoạt động)
• Chi phí cao hơn so với công nghệ điện phân kiềm

Trong quá trình điện phân kiềm, nước được tách thành các thành phần Hydro và Oxy bằng cách sử dụng chất điện phân kiềm, thường là dung dịch nước của kali hydroxit (KOH).

Ưu điểm:

• Chi phí thấp hơn so với điện phân PEM
• Chịu được tạp chất trong nước
• Tuổi thọ cao của tế bào điện phân (khoảng 40.000 - 80.000 giờ hoạt động)
• Mức độ hoàn thiện công nghệ cao nhất (TRL 8-9)

Nhược điểm:

• Tốc độ phản ứng chậm hơn so với điện phân PEM
• Nhiệt độ vận hành cao hơn (70 - 100°C) dẫn đến tiêu thụ năng lượng lớn hơn
• Khó tích hợp vào các hệ thống hiện có do thông số vận hành khác biệt

SOEC là viết tắt của Solid Oxide Electrolysis Cell, tức là pin điện phân oxit rắn. Đây là một loại tế bào điện phân hoạt động ở nhiệt độ cao, sử dụng oxit rắn làm chất điện phân để chuyển đổi nước thành hydro và oxy.

Ưu điểm:

• Hiệu suất cao và khả năng thu hồi nhiệt tốt nhờ nhiệt độ vận hành cao (800-1000°C)
• Linh hoạt trong việc sử dụng các loại nhiên liệu khác nhau (ví dụ: hơi nước CO₂)

Nhược điểm:

• Nhiệt độ vận hành cao đòi hỏi vật liệu đắt tiền và các nhiệt đặc biệt.
• Khởi động chậm và khó tích hợp hệ thống phức tạp
• Ít kinh nghiệm vận hành ở quy mô lớn

AEM là viết tắt của Anion Exchange Membrane, tức là màng trao đổi anion. Đây là một công nghệ điện phân sử dụng màng đặc biệt cho phép các ion mang điện tích âm đi qua, và tách nước thành hydro và oxy bằng dòng điện.

Ưu điểm:

• Chi phí thấp hơn so với điện phân PEM
• Chịu được tạp chất trong nước
• Vận hành ở nhiệt độ thấp hơn (khoảng 60–80°C)

Nhược điểm:

• Mức độ phát triển và thương mại hóa còn hạn chế so với điện phân PEM và kiềm
• Có thể gặp thách thức về độ bền lâu dài của màng
• Chưa có hệ thống quy mô lớn. Mức độ hoàn thiện công nghệ còn thấp

Khí hydro đang mở ra kỷ nguyên mới cho năng lượng sạch, đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang một nền kinh tế bền vững. Nhờ công nghệ máy điện phân nước, quá trình điện phân nước thành hydro bằng năng lượng tái tạo không chỉ giúp giảm phát thải carbon mà còn mang đến một giải pháp lưu trữ năng lượng hiệu quả. Các máy tạo hydro hiện đại đang ngày càng tối ưu, giúp doanh nghiệp ứng dụng hydro vào sản xuất, giao thông và nhiều lĩnh vực công nghiệp khác.

Hãy đón đầu xu hướng và khai thác tối đa công dụng của hydro ngay hôm nay! Liên hệ với chúng tôi để khám phá giải pháp tối ưu nhất cho doanh nghiệp của bạn!